In de maanden december en januari ziet u in beide vitrinekastjes werk van Piet Thie


Noordhollands Dagblad 8 september 2018

Zaankanter Piet Thie bouwt een leven lang modelscheepjes

© Foto Pascal Fielmich

Piet Thie bouwt al zijn hele leven modelschepen, met veel passie en geduld.

Frenk Klein Arfman

In zijn woning in Gortershof in Zaandijk staat en hangt het vol met bouwpakketten. Molens, vrachtwagens en vooral heel veel schepen, waarvan het merendeel in een fles zit. Als kind wilde Piet gaan varen. Dat kwam er nooit van, dus dan maar schepen in het klein nabouwen.

Tja, Piet Thie, dat klinkt bij het voorstellen een beetje als Piettie, vindt Piet ook zelf. ,,Maar bij ons in de familie zijn er een heleboel Pieten. Allemaal naar opa vernoemd, zo ging dat vroeger nog.’’ Zoals vroeger ook moeders wil nog wet was, blijkt als Piet vertelt over zijn jeugddromen.

,,Ik groeide op in de Russische buurt in Zaandam, vlakbij het water. Ik kon daar de hele dag staan kijken, ik vond al die schepen fascinerend. Ik was er niet weg te slaan. In die tijd maakte ik ook mijn eerste bouwpakket van een schip.’’

Al op jonge leeftijd besloot hij dat hij later wilde gaan varen. ,,De zee op. Maar dat mocht niet van mijn moeder, dus dan deed je het ook niet.’’ Ook zijn volgende voornemen bezweek onder moeders wil. ,,Ik besloot dat ik dan wilde gaan emigreren, maar ook dat ging dus ook niet door. Wilde mijn moeder ook niet.’’ En dus werd hij dan maar vrachtwagenchauffeur. ,,De zee mocht niet, dus dan maar wat anders. Ik heb het twintig jaar lang gedaan. Uiteindelijk ook in het buitenland gereden. Dat was toch een beetje de reden voor die beroepskeuze.’’

Afbouwen

Maar het werk als vrachtwagenchauffeur vond hij best zwaar, dus toen hij via een kennis aan de slag kon bij het Scheepvaartmuseum hoefde hij niet lang na te denken. Werk en passie kwamen daar bijeen. ,,Ik heb er van alles gedaan, maar begon als suppoost en werkte later op de restauratieafdeling.’’

Het knutselen bleef hij altijd doen. Soms ook in opdracht. Zo restaureerde hij de kerkschepen voor de Kogerkerkgemeente. Zijn werkwijze verschilde. ,,Soms waren het complete bouwpakketten, soms had ik een bouwtekening van een schip en zocht ik er zelf het hout en andere benodigde materialen bij.’’ Had hij nooit de behoefte eens een echt schip te bouwen, op ware grootte? Lachend: ,,Nee joh, ze zeggen altijd: als je werk wilt hebben, dan moet je een schip gaan bouwen. En ik had al een baan.’’ Serieus, en niet zonder trots, vervolgt hij: ,,Ik in mijn leven geen dag zonder werk gezeten.’’

Maar het bouwen deed hij liever als hobby. Al ‘bouwt’ hij het inmiddels langzaam af. ,,Mijn ogen worden minder, ik word minder vast met mijn handen en vooral, ik heb geen ruimte meer.’’ Daar is geen speld tussen te krijgen. Zelfs de keukenkastjes van Thie staan propvol modellen. ,,Ik kook toch niet zelf, dus ik kon die ruimte goed gebruiken.’’

In het verleden regelde de huismeester wel eens dat hij in een vrijstaand appartement kon knutselen. ,,Dan zette ik daar een bureautje en mijn spullen neer en ging ik aan de slag. Maar tegenwoordig kan dat niet meer.’’

Flessen

Waarom schepen in flessen, terwijl andersom zo veel makkelijker zou zijn? ,,Het is een heel oud gebruik. Ik vind het mooi om te doen. Het vereist geduld en een vaste hand.’’ Het is wel een heel karwei. ,,Soms ben ik maanden met een schip bezig. Ik maak alles zelf. Je bouwt het schip buiten de fles. Vooraf moet je de fles erbij zoeken. De hals van die fles moet groot genoeg zijn voor het schip. Je schuift het schip naar binnen met de zeilen plat. Als het schip in de fles zit, trek je de zeilen voorzichtig weer overeind.’’ Overigens drinkt hij zelf geen alcohol. ,,Heel af en toe een biertje.’’

De flessen verschillen in maat. ,,Ik heb ooit een schip gebouwd in een flesje van 2 millimeter doorsnee. Maar ja, die kan ik niet meer vinden.’’

Thie beleeft niet alleen plezier aan het bouwen van de schepen. Schepen zijn altijd zijn passie gebleven. Van vrijwel elk schip dat hij heeft gebouwd weet hij ook precies waar en hoe het is gezonken of vastgelopen en waar het voer en voor wie. Want lezen doet hij ook graag, en dan uiteraard veel over schepen. ,,Soms ga ik even kijken bij Noppes. Meestal vind ik dan wel een mooi boek. Ik heb ook hele oude boeken, uit de zeventiende eeuw zelfs, in Oudnederlands geschreven.’’

Ook die boekencollectie dunt langzaam maar zeker uit. ,,Soms verkoop ik ze voor een grijpstuiver op beurzen. Wat moet ik er nog voor vragen, ze hebben hun geld al dubbel en dwars opgebracht voor mij. Ook geef ik ze wel eens weg.’’

Maar dan vooral aan vrienden of kennissen die niet veel jonger zijn dan hij. ,,Ik ben eigenlijk weinig tot geen jongeren tegengekomen die dit doen. Wat dat betreft is het misschien wel een uitstervend fenomeen.’’

Cacaoboon

Hij heeft geen computer. ,,In mijn vrije tijd knutsel ik nog steeds graag, als het gaat. Verder kijk ik wat televisie en doe ik af en toe een rondje Schans. Lopend. Laatst was er een mooie serie op televisie over de ruimtevaart, dat vind ik ook interessant. Maar van het ene op het andere moment stopten ze er mee. Daar baalde ik wel even van. Zomaar, opeens, gestopt. Zonder dat even te melden.’’

Enkele van zijn scheepjes staan op dit moment tentoongesteld bij Chocolaterie De Cacaoboom aan de Lagedijk 142b in Zaandijk. ,,Ach, als ik daar kom dan praat je met elkaar. Ook over je hobbies. Toen ik eens vertelde dat ik scheepjes in flessen bouwde, wilde zij die graag eens in haar winkel tentoonstellen.’’

Ook in het flessenscheepjesmuseum in Enkhuizen staan enkele van zijn creaties. Heeft hij, terugkijkend, alsnog spijt dat hij alleen modelscheepjes heeft gebouwd en nooit op echte zeeschepen heeft gevaren? Nuchter antwoordt hij: ,,Tja, dat kan niet meer, he. Dus het zou dom zijn om daar aan te blijven denken.’’